جستجو در تأليفات معظم له
 

قرآن، حديث، دعا
زندگينامه
کتابخانه
احكام و فتاوا
دروس
معرفى و اخبار دفاتر
ديدارها و ملاقات ها
پيامها
فعاليتهاى فرهنگى
کتابخانه تخصصى فقهى
نگارخانه
اخبار
مناسبتها
صفحه ويژه
تحريرى نو از اصول فقه شيعه ـ ج5 « دروس « صفحه اصلى  



فهرست مطالب
بحث ضدّ

مقدّمات بحث

19

مقدّمه اوّل: آيا مسأله ضدّ، يك مسأله اصولى است؟

19

مقدّمه دوم: آيا مسأله ضدّ، جزء مباحث الفاظ است يا جزء مباحث عقليّه؟

21

مقدّمه سوم: عنوان بحث ضدّ

22

1. بحث پيرامون «يقتضي»

22

2. بحث پيرامون «ضدّ»

28

آيا امر به شىء، مقتضى نهى از ضدّ است؟

29

راه اوّل براى اثبات اقتضاء «مسأله مقدميّت»

29

مرحله اوّل: مقدّميّت عدم يكى از ضدّين براى وجود ضدّ ديگر

30

نظريه اوّل: قول به مقدّميّت

31

نظريه دوم: قول به عدم مقدّميّت

31

اشكال بر مرحوم آخوند

32

كلام مرحوم قوچانى

33

الف: بحث در مورد متناقضين

34

ب: بحث در مورد متضادّين

35

اشكال امام خمينى (رحمه الله) بر مرحوم قوچانى

37

كلام حضرت امام خمينى (رحمه الله) در مورد متضادّين

40

كلام مرحوم محقّق اصفهانى

43

مرحله دوم: ملازمه بين وجوب ذى المقدّمه و وجوب مقدّمه

47

مرحله سوم: آيا امر به شىء مقتضى نهى از ضدّ عام است؟

48

اقوال پيرامون مرحله سوم

49

نظريه اوّل: امر به شىء، عين نهى از ضدّ عام است

49

نظريه دوم: امر به شىء متضمن نهى از ضدّ عامّ است

53

نظريه سوم: امر به شىء مستلزم نهى از ضدّ عام است

54

تكميل بحث

58

راه دوم براى اثبات اقتضاء «مسأله ملازمه»

61

مرحله اوّل: آيا ترك أحد الضدّين ملازم با وجود ضدّ ديگر است؟

62

مرحله دوم: اتحاد حكم در مورد متلازمين

65

بررسى دليل اتحاد حكم متلازمين

66

آيا هر واقعه اى داراى حكم است؟

69

ثمره بحث در ارتباط با مسأله اقتضاء

70

اشكال بر ثمره مذكور

71

طريق اوّل براى انكار ثمره

71

طريق دوم براى انكار ثمره (كلام شيخ بهايى (رحمه الله))

76

بررسى طريق دوم

77

جواب اول مرحوم آخوند

77

جواب دوم مرحوم آخوند

78

جواب سوم از كلام شيخ بهايى (رحمه الله)و مطرح كردن مسأله ترتّب

80

پاسخ مرحوم آخوند از قائلين به ترتّب

83

تحقيق پيرامون مسأله ترتب

1 ـ شرط شرعى

86

مقدّمه اوّل

87

مقدّمه دوم

87

مقدّمه سوم

91

نتيجه مقدّمات سه گانه

92

2  ـ  شرط عقلى

93

مقدّمه اوّل: مراتب حكم

94

مقدّمه دوم: انحلال و عدم انحلال خطابات عامّه

99

نحوه شرطيت عقلى قدرت و علم نسبت به تكليف

102

ادلّه ديگر بر نفى شرطيت علم و قدرت نسبت به تكليف

105

ادلّه نفى شرطيت علم

105

ادلّه نفى شرطيت قدرت

107

رجوع به بحث ترتب

109

بررسى مسأله ترتّب بنا بر مبناى مشهور

115

1ـ بحث در مقام ثبوت

116

2ـ بحث در مقام اثبات

119

كلام مرحوم نائينى در ارتباط با ترتب

125

امر آمر با علم به انتفاء شرط آن

اشكال بر عنوان بحث

133

كلام مرحوم آخوند

135

تحقيق امام خمينى (رحمه الله) پيرامون امر آمر با علم به انتفاء شرط آن

138

آيا اوامر و نواهى به طبايع تعلّق مى گيرد يا به افراد؟

تحرير محلّ نزاع

139

احتمال اوّل

139

احتمال دوم

141

احتمال سوم

142

احتمال چهارم

144

احتمال پنجم

147

تحقيقى پيرامون تحرير محلّ نزاع

151

تحقيق پيرامون متعلّق احكام

151

نسخ وجوب

بحث در مقام ثبوت

157

بحث در مقام اثبات

160

راه اوّل

160

راه دوم

163

نتيجه بحث نسخ وجوب و مقتضاى اصل در مسأله

164

واجب تخييرى

قول اوّل

167

قول دوم

168

قول سوم

168

قول چهارم

169

قول پنجم

169

بررسى كلام مرحوم آخوند

171

اشكال در مورد واجب تخييرى

173

حلّ اشكال وتحقيق درباره واجب تخييرى

174

قول مختار در مورد واجب تخييرى

177

تخيير در مورد اقلّ و اكثر

177

تحقيق بحث

179

بررسى كلام قائلين به استحاله

180

1ـ بحث در مورد اقلّ و اكثر تدريجى

180

اشكال مرحوم آخوند

181

اشكال مرحوم بروجردى

181

مناقشه در كلام مرحوم آخوند و مرحوم بروجردى

183

2ـ بحث در مورد اقلّ و اكثر دفعى

184

واجب كفايى

حقيقت واجب كفايى چيست؟

191

آيا مكلّف در واجب كفايى كيست؟

191

احتمال اوّل

191

احتمال دوم

193

احتمال سوم

194

احتمال چهارم

195

احتمال پنجم

196

تحقيق در مورد واجب كفايى

197

واجب موقّت و غير موقّت

اقسام واجب موقّت

207

اشكال در مورد واجب موسّع

207

اشكال در مورد واجب مضيّق

209

آيا قضاء تابع اداء است؟

استثنائى در كلام مرحوم آخوند

213

بررسى استثناى مرحوم آخوند

214

مقصد دوم: نواهى

آيا متعلّق نواهى امرى عدمى است يا امرى وجودى؟

223

تحقيق در ارتباط با متعلّق نواهى

224

بررسى كلام مرحوم آخوند

228

ملاك موافقت و مخالفت در باب اوامر و نواهى

237

1ـ راه حلّ مرحوم آخوند

238

2ـ راه حلّ مرحوم نائينى

240

3ـ راه حلّ مرحوم اصفهانى

242

4ـ راه حلّ مرحوم بروجردى

244

اجتماع امر و نهى

مقدمات بحث

250

مقدّمه اوّل: مراد از كلمه «واحد» در عنوان بحث چيست؟

250

بررسى كلام مرحوم آخوند

251

مقدّمه دوم:فرق «اجتماع امرو نهى»ومسأله «آيا نهى متعلّق به عبادت،اقتضاى فساد دارد؟»

258

اشكال بر مرحوم آخوند

260

مقدّمه سوم: آيا مسأله اجتماع امر و نهى، مسأله اى اصولى است؟

263

بررسى كلام مرحوم آخوند

265

مقدّمه چهارم: آيا بحث اجتماع امر و نهى، بحثى لفظى است؟

269

مقدّمه پنجم: آيا نزاع، اختصاص به وجوب و حرمت نفسى و تعيينى و عينى دارد؟

271

مقدّمه ششم: آيا اخذ قيد «مندوحه» در محلّ نزاع لازم است؟

274

اشكال مرحوم آخوند بر قائلين به اعتبار قيد مندوحه

275

مقدّمه هفتم: ارتباط «اجتماع امر و نهى» با «تعلق اوامر و نواهى به طبايع يا افراد»

279

مقدّمه هشتم: اعتبار وجود مناط امر و نهى در محلّ اجتماع

285

فرق باب تزاحم و باب تعارض از جهت حكم

285

فرق باب تزاحم و باب تعارض از جهت موضوع

286

مقدّمه نهم

287

بررسى كلام مرحوم آخوند در مقدّمه هشتم و نهم

287

مقدّمه دهم: ثمره نزاع در مسأله اجتماع امر و نهى

291

مقام اوّل: ثمره نزاع بنا بر قول به جواز اجتماع امر و نهى

291

كلام مرحوم نائينى

292

كلام مرحوم بروجردى

302

مقام دوم: ثمره نزاع بنا بر قول به امتناع اجتماع امر و نهى

304

نظريه اوّل: تقديم جانب امر بر نهى

304

نظريه دوم: تقديم جانب نهى بر جانب امر

305

اشكال امام خمينى (رحمه الله) بر مرحوم نائينى

315

مقدّمه يازدهم: آيا نسبت بين دو عنوان محلّ بحث چيست؟

318

بررسى كلام مرحوم نائينى

327

اقوال در مسأله اجتماع امر و نهى

331

نظريه اول: جواز اجتماع امر و نهى

331

نتيجه مقدمات سه گانه

349

كلام مرحوم نائينى

352

نظريه دوم: امتناع اجتماع امر و نهى

356

راه اول براى اثبات امتناع

357

راه دوم براى اثبات امتناع

357

راه سوم

362

تضاد بين احكام تكليفيه

368

مطلب اول: تضاد چيست؟

369

مطلب دوم: حقيقت و ماهيت حكم چيست؟

369

احتمال اول

369

احتمال دوم

371

ادله عدم وجود تضاد بين بعث و زجر

372

دليل اول

372

دليل دوم

375

دليل سوم

375

دليل چهارم

376

احتمال سوم

378

بررسى احتمال سوم

379

دليلى ديگر از قائلين به جواز اجتماع امر و نهى

380

بررسى دليل فوق

381

بررسى كلام مرحوم آخوند

384

اشكال بر مرحوم آخوند و صاحب فصول (رحمه الله)

385

اشكال امام خمينى (رحمه الله) بر كلام مرحوم آخوند

390

راه ديگر براى مناقشه در كلام مرحوم آخوند

391

تبصره اى در ارتباط با عنوان محل نزاع

396

تذييل مسأله اجتماع امر و نهى

397

اقوال در مسأله

398

بررسى اقوال شش گانه

400

استفاده از كلام امام خمينى (رحمه الله)

402

شواهد ديگر بر عدم انحلال تكاليف عامّه

404

تكميل بحث

411

كلام مرحوم آخوند

411

بررسى كلام مرحوم آخوند

412

اشكال بر ابوهاشم و اتباعش

418

كلام مرحوم نائينى

420

بررسى كلام مرحوم نائينى

422

آيا نهى از شىء مقتضى فساد آن است؟

دو نكته در ارتباط با عنوان محلّ نزاع

424

مقدّمات بحث

426

مقدّمه اوّل: فرق بين مسأله نهى متعلّق به عبادت و مسأله اجتماع امر و نهى

426

مقدّمه دوم: آيا مسأله نهى متعلق به عبادات و معاملات، مسأله اى اصولى است؟

428

مقدمه سوم:آيا مسأله نهى متعلق به عبادات يامعاملات، مسأله اى لفظى است ياعقلى؟

428

كلام مرحوم حائرى

429

مقدّمه چهارم: آيا عنوان «نهى» در محلّ بحث شامل نهى كراهتى هم مى شود؟

431

دليل اوّل

431

دليل دوم

434

مقدّمه پنجم: آيا نهى غيرى داخل در محلّ نزاع است؟

435

نظريه محقّق قمى (رحمه الله)

435

نظريه مرحوم آخوند

436

تحقيق در مسأله

437

آيا نهى تبعى هم داخل در محلّ نزاع است؟

438

مقدّمه ششم: آيا نهى مى تواند به عبادت تعلّق بگيرد؟

438

اشكال امام خمينى (رحمه الله) بر مرحوم آخوند

440

تحقيق بحث

442

مقدّمه هفتم: معناى «فساد» چيست؟

443

اشكال امام خمينى (رحمه الله) به مرحوم آخوند

446

آيا صحّت و فساد داراى واقعيت مى باشند؟

450

بررسى كلام مرحوم آخوند

451

آيا صحّت و فساد به عنوان مجعول شرعى هستند؟

453

بررسى كلام مرحوم آخوند

455

مقدّمه هشتم: اصل عملى در مسأله «آيا نهى دلالت بر فساد مى كند؟»

463

مقام اوّل: بحث در مسأله اصولى

463

1ـ جهت لفظى: آيا نهى، ظهور در فساد منهى عنه دارد يا نه؟

464

2ـ جهت عقلى: آيا بين حرمت و فساد ملازمه عقليّه وجود دارد؟

466

كلام مرحوم آخوند

466

كلام امام خمينى (رحمه الله)

467

مقام دوم: بحث در مسأله فقهى

471

جهت اوّل (معاملات)

471

جهت دوم (عبادات)

473

مقدّمه نهم: اقسام نهى متعلّق به عبادت

475

رجوع به اصل بحث

475

مقام اوّل: بحث عبادات

480

مقام دوم: بحث معاملات

486

كلام شيخ انصارى (رحمه الله)

491

بحث در مقام اثبات

497

كلام شيخ انصارى (رحمه الله) براى اثبات ملازمه شرعى بين حرمت و فساد

498

كلام مرحوم آخوند

501

تحقيق بحث

501

مقام اوّل: معناى روايت

502

مقام دوم: بحث در مورد ملازمه شرعى و عدم آن

506

كلام ابوحنيفه و شيبانى

506

بررسى كلام ابوحنيفه در مورد معاملات

507

كلام مرحوم اصفهانى

508

بررسى كلام ابوحنيفه در باب عبادات

510